Begrijpen en hanteren van dagdagelijks gedrag van kinderen met een geschiedenis van complex trauma

Inzichten en interventies gebaseerd op het boek 'Van kwetsuur naar litteken'

Studiedag met : Anja Dekeyser en Bieke Detavernier en Erik De Belie en Ilse De Clippeleer en Lieve Van Lier en Nicole Vliegen

Kinderen met complex trauma (ook gehechtheidstrauma of vroeg ontwikkelingstrauma genoemd) worden in de hulpverlening vaak omschreven als moeilijk in gedrag en in relatie. Het wisselvallige, onvoorspelbare en soms explosieve functioneren is kenmerkend voor hen. Ze stellen hun opvoeders en begeleiders voor een moeilijke opdracht. Opgroeien en ontwikkelen verloopt bij deze kinderen immers niet vanzelf. De moeilijkheden zijn vaak het gevolg van traumatiserende ervaringen in hun eerste levensjaren.

De hulpverlening georganiseerd rondom deze kinderen dient trauma-sensitief te zijn. Goede kennis van de impact van trauma op ontwikkeling en hoe dit zich toont in het dagdagelijks functioneren is belangrijk. Niet alleen kennis van complex trauma, maar ook een basishouding en interventies vanuit een mentaliserend perspectief bieden voor de hulpverlener handvatten in het omgaan met deze kinderen.

We zetten met deze opleiding in op het begrijpen én hanteren van het dagdagelijks gedrag van kinderen met complex trauma. Dit betekent dat we een ontwikkelingsondersteunend theoretisch kader combineren met concrete aanknopingspunten voor de praktijk. De namiddagen van dag 2 t.e.m. 6 worden besteed aan reflectieve supervisie in kleine groep. Eigen praktijkmateriaal en observaties vormen de basis van dit opleidingsonderdeel.

Doelgroep

Hulpverleners (professionele bachelors en masters), opvoeders, leefgroepbegeleiders die werken met kinderen met complex trauma in hun dagelijkse interacties in residentiële settings (MFC, OOOC, voorzieningen bijzondere jeugdzorg, thuisbegeleidingsdiensten, CKG's, pleegzorgbegeleiders,…)

Inhoud

Dag 1: Complex trauma en een mentaliserende basishouding
Over welke kinderen hebben we het precies wanneer we spreken over complex trauma? Hoe kunnen moeilijke ervaringen tijdens de eerste levensfase de ontwikkeling van een kind beïnvloeden? Hoe begrijpen we dat een mentaliserende basishouding in het dagelijks contact met deze kinderen onder druk kan komen te staan? Wat is (goed) mentaliseren en hoe herken je terugvallen in een niet-mentaliserende denkwijze?

Dag 2: Complex trauma en ontwikkeling van regulatie
Tijdens deze opleidingsdag staan we stil bij wat regulatie is en hoe een kind regulatievaardigheden aanleert in relatie tot goed afgestemde zorgfiguren. Hoe verloopt de evolutie van co-regulatie naar zelfregulatie. Maar wat gebeurt er als er een tekort is aan goede en afgestemde zorg en het kind herhaaldelijk blootgesteld wordt aan negatieve ervaringen? Kinderen met complex trauma worstelen vaak en intens met emotionele schommelingen. We gaan in op hoe we in het dagelijks leven met hen kunnen inzetten op regulatie.

Dag 3: Complex trauma en gehechtheid ontwikkelen
Kinderen bouwen in de loop van hun eerste levensjaren een beeld op van hoe zorgfiguren zijn. Zij hebben kleine en dagelijkse ervaringen nodig van beschikbaarheid en betrouwbaarheid om op die manier zich een beeld te vormen over de volwassen zorgfiguren als beschikbare en zorgzame personen. We staan stil bij de bouwstenen in de ontwikkeling van die gehechtheid en wat er gebeurt met het kind als die dagelijkse ervaringen door omstandigheden uitblijven. We denken na over hoe we samen met ouders en hulpverleners opnieuw kunnen bouwen aan eilandjes van vertrouwen.

Dag 4: Complex trauma en mentaliserende zorgfiguren
We gaan in op hoe kinderen in relatie met goed, afgestemde en reflectieve zorgfiguren leren denken over wie ze zijn en wat ze ervaren. De ontwikkeling hiervan komt ernstig onder druk te staan wanneer deze zorg grotendeels ontbreekt. Het gedrag van deze kinderen is vaak onvoorspelbaar, hun gedachten en gevoelens moeilijker te begrijpen. Dit vergt veel van het stress-systeem van hun ouders en ruimere context, waardoor het vaak lastig is een mentaliserende basishouding ten opzichte van deze kinderen vast te houden. Hoe kunnen we een mentale ruimte rondom deze kinderen vrijwaren?

Dag 5: Complex trauma en identiteitsontwikkeling
Het parcours dat kinderen met complex trauma hebben afgelegd is in veel opzichten erg beladen en gefragmenteerd. Ze hebben vaak geleerd zich aan te passen aan ongewone levensomstandigheden en hebben door die aanpassingen het contact met zichzelf verloren.

Het is voor hen dan ook een grote uitdaging om van hun levenslijn een coherent verhaal te maken, en meer nog om tegen de achtergrond van deze gekwetste geschiedenis voeling te hebben en te krijgen met wie ze werkelijk zijn. Bijzondere aandacht zal bij deze kinderen dus moeten gaan naar de (opbouw) van een identiteit."

Dag 6: Complex trauma en de zorgende hulpverlener
Complex trauma werkt in op de zorgende hulpverlener. We gaan in op hoe je traumasensitief kan blijven nadenken in je werksetting. Hoe kan er in een team of leefgroep die dagelijks onder druk staat, mentaliserend nagedacht worden over de betekenis van gedragingen die deze kinderen stellen. Wat heb je nodig als hulpverlener en als team om afgestemd te blijven reageren op de noden van deze kinderen?

Kostprijs: 925

Jeugdherberg De Blauwput; Martelarenlaan 11A, 3010 Leuven

Inschrijven